ΞΕΕ: Πρόταση για ρύθμιση ξενοδοχειακών δανείων

Πρόταση για ρύθμιση των δανείων σε ξενοδοχειακές επιχειρήσεις καταθέτει το Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο Ελλάδας (ΞΕΕ) επισημαίνοντας ότι αποτελεί επιτακτική ανάγκη να θεσμοθετηθεί από την πολιτεία, μια ρύθμιση για τα δάνεια των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων, για τα επόμενα 3 χρόνια .

Σύμφωνα με τον κ. Τσακίρη:
Ο τελευταίος αναπτυξιακός Νόμος (Ν.3908/2011) ανέτρεψε τη μέχρι σήμερα ακολουθούμενη επενδυτική πολιτική στον τουρισμό προς κατευθύνσεις που έρχονται σε αντίθεση με τις πάγιες θέσεις του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος (Ξ.Ε.Ε.) και των άλλων φορέων του κλάδου, οι οποίες θέσεις πηγάζουν από σειρά  μελετών που έχουν εκπονηθεί τα τελευταία χρόνια σχετικά με τους αναπτυξιακούς προσανατολισμούς και τις ανάγκες του  τουριστικού τομέα.  Οι προγενέστεροι του Ν.3908/2011 αναπτυξιακοί νόμοι, 2601/1998 και 3299/2004, αλλά ακόμη και οι παλαιότεροι, θέσπισαν ως κεντρικό αναπτυξιακό  κορμό  τον εκσυγχρονισμό και την αναβάθμιση του συνόλου του υφιστάμενου ξενοδοχειακού δυναμικού, ενώ ο  ισχύων αναπτυξιακός αντιμετώπισε τον εκσυγχρονισμό εντελώς περιοριστικά και ισοπεδωτικά, τοποθετώντας  τον στην ίδια βάση με την ίδρυση νέων κλινών υπό την ίδια ακριβώς προϋπόθεση και για τις δύο κατηγορίες επενδύσεων, δηλαδή  την ένταξη των ξενοδοχειακών μονάδων στις υψηλές κατηγορίες, τουλάχιστον 3* και άνω.
Οι λόγοι για τους οποίους ο εκσυγχρονισμός όλων των ξενοδοχειακών μονάδων εξακολουθεί να αποτελεί κύριο πυλώνα της αναπτυξιακής πολιτικής ερείδονται σε μια σειρά από πραγματικές καταστάσεις:
τα υφιστάμενα ξενοδοχεία έχουν καταλάβει τις κεντρικότερες θέσεις κοντά στα πιο ελκυστικά αξιοθέατα της χώρας, με αποτέλεσμα να επηρεάζεται συνολικά η εικόνα του προορισμού από την κατάσταση της ξενοδοχειακής υποδομής.
Οι εγκαταστάσεις και ο ξενοδοχειακός εξοπλισμός φθείρονται γρήγορα και απαιτείται ολοκληρωμένος εκσυγχρονισμός του ξενοδοχείου κάθε πενταετία, ο οποίος όμως απορροφά σημαντικά κεφάλαια, τα οποία δεν είναι σε θέση οι ξενοδοχειακές επιχειρήσεις,  που είναι στο σύνολό τους μικρού και μεσαίου μεγέθους, να τα καλύψουν εξ ολοκλήρου με ίδια κεφάλαια ή με τραπεζικό δανεισμό. Σημειωτεόν ότι το 80% των ξενοδοχειακών μονάδων διαθέτει κάτω από 50 δωμάτια, ενώ μόλις το 7,5% των μονάδων διαθέτει πάνω από 100 δωμάτια. Προτείνεται η μείωση του χρόνου που μεσολαβεί από μία ανακαίνιση εκσυγχρονισμού έως την επόμενη από 6 σε 5 χρόνια.
Καθίσταται επομένως μέσω του αναπτυξιακού εξαιρετικά  δυσχερής η πρόσβαση των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων σε προγράμματα εκσυγχρονισμού, διότι στην ουσία καταργείται η επιδότηση της ανακαίνισης ξενοδοχείων και προωθείται η ενίσχυση μόνο όσων επενδύσεων αφορούν σε αναβάθμιση της τάξης στην οποία ανήκει η μονάδα, τουλάχιστον 3 αστέρων και άνω. Μένει δηλαδή εκτός εκσυγχρονισμού πάνω από το 60% του συνόλου των ξενοδοχειακών μονάδων της χώρας. Γιατί, για να καταστεί εφικτή η αναβάθμιση μιας μονάδας χαμηλής κατηγορίας κατά 1 ή 2 τάξεις, θα πρέπει  να κατεδαφιστεί ολοσχερώς ή, στην καλύτερη περίπτωση να διατηρηθεί μόνο ο σκελετός των υφιστάμενων κτιρίων. Πέρα από την υπερβολική σπατάλη πόρων που συνεπάγεται η επανακατασκευή της πλειονότητας των ελληνικών ξενοδοχείων, δεν πρέπει να παραγνωρίζεται το γεγονός ότι υπάρχει μεγάλος αριθμός τουριστών που είναι διατεθειμένος να διαμείνει σε μονάδες χαμηλών κατηγοριών, προκειμένου να περιορίσει το κόστος των διακοπών του, ζητώντας όμως  ποιοτικές υπηρεσίες.
Ποσοστιαία κατανομή ξενοδοχειακών  μονάδων
κατά κατηγορία αστέρων (Ξ.Ε.Ε.)

Τα περισσότερα ξενοδοχεία 1*, 2* και 3* είναι μικρής δυναμικότητας. Εάν επιχειρήσουν να προαχθούν σε ανώτερη κατηγορία είναι υποχρεωμένα, σύμφωνα με τις τεχνικές προδιαγραφές, να αυξήσουν τα τετραγωνικά των δωματίων και να πολλαπλασιάσουν την έκταση των κοινόχρηστων χώρων, που στις περισσότερες περιπτώσεις αυτό δεν είναι εφικτό λόγω αρχικής κατασκευής και οικοδομικής αδείας, αλλά και  λόγω μεγάλου περιορισμού στον αριθμό των δωματίων. Παράλληλα, θα πρέπει αυτές οι μονάδες να απευθυνθούν σε ένα πολύ πιο απαιτητικό τμήμα της τουριστικής αγοράς,  προκειμένου να προσελκύσουν πελάτες υψηλότερων εισοδηματικών τάξεων. Όμως, ούτε η θέση των περισσότερων από αυτά, ούτε η επαγγελματική εμπειρία όσων τα διαχειρίζονται, εγγυώνται ότι είναι δυνατή η διείσδυση στην αγορά των μικρών πολυτελών ξενοδοχείων. Είναι σχεδόν βέβαιο, ότι οι μικρές μονάδες που θα επιχειρήσουν να ενταχθούν στη συγκεκριμένη διάταξη του νόμου, δεν θα μπορέσουν να ανταποκριθούν σ’ αυτό το επίπεδο λειτουργίας και θα καταστούν μακροπρόθεσμα μη βιώσιμες.
Μια άλλη σημαντική διαφοροποίηση του νέου αναπτυξιακού είναι ότι επιτρέπει άνευ περιορισμών την ίδρυση νέων κλινών τουλάχιστον 3* σε όλη τη χώρα. Είναι γνωστό ότι η  λειτουργία της τουριστικής αγοράς οδηγεί στην υπερσυγκέντρωση ξενοδοχειακού δυναμικού σε λίγες περιοχές της χώρας  με μεγάλη τουριστική ζήτηση. Εξάλλου, με τον  προγενέστερο αναπτυξιακό 3299/2004, που επιτρεπόταν η ίδρυση ξενοδοχειακών μονάδων μόνο 5* σε όλη τη χώρα, διαπιστώθηκε ότι το συντριπτικό ποσοστό των νέων κλινών που επιδοτήθηκαν εγκαταστάθηκε στους υπερανεπτυγμένους τουριστικούς προορισμούς, κατά κύριο λόγο στην Ρόδο και στην Κρήτη, όπου συγκεντρωνόταν περίπου  το 50% του συνόλου των πεντάστερων κλινών  της χώρας.

Γι’ αυτό το λόγο, προκειμένου να προαχθεί η ισόρροπη κατανομή του ξενοδοχειακού δυναμικού ανάμεσα στους πολυάριθμους τουριστικούς προορισμούς της χώρας και να διοχετευθούν πολύτιμοι πόροι εκεί όπου διαπιστωμένα υφίσταται έλλειμμα ξενοδοχειακού δυναμικού υψηλών κατηγοριών, είναι αναγκαίο να επανέλθει η ΚΥΑ που εκδιδόταν κάθε 2 χρόνια και προσδιόριζε περιοχές υψηλής ξενοδοχειακής πυκνότητας με επιστημονικά κριτήρια, αναστέλλοντας ή περιορίζοντας τα ποσοστά ενίσχυσης επενδύσεων για ίδρυση νέων ξενοδοχειακών μονάδων στις περιοχές με υπερσυγκέντρωση κλινών. Εάν κάποιος επενδυτής επιθυμεί να επενδύσει σε μια περιοχή που οι επενδύσεις σύμφωνα με τα παραπάνω δεν ενισχύονται , θα  μπορεί να προχωρήσει στην επένδυση του χωρίς την ενίσχυση του νόμου.
Ο νέος Αναπτυξιακός. ανατρέπει επίσης και τον τρίτο βασικό πυλώνα της μέχρι σήμερα ασκούμενης τουριστικής πολιτικής, αφού δεν λαμβάνει κανενός είδους πρόνοια για την προώθηση των ειδικών μορφών τουρισμού. Καταργούνται τα οριζόντια κίνητρα για επενδύσεις σε θεματικό τουρισμό, κέντρα θαλασσοθεραπείας, γήπεδα γκολφ κλπ. και οι σχετικές επενδύσεις επιδοτούνται πλέον με τα ποσοστά ενίσχυσης που προβλέπονται για κάθε περιφέρεια.

Το ΞΕΕ Θεωρεί, ότι η ύπαρξη σαφώς προκαθορισμένου επενδυτικού πλαισίου συμβάλλει στην προσέλκυση μεγάλων επενδύσεων σε στρατηγικούς τομείς της τουριστικής δραστηριότητας. Τέτοιου τύπου επενδύσεις απαιτούν εξειδικευμένη μελέτη και μεγάλο χρόνο ωρίμανσης και  δεν μπορούν να αποφασίζονται στα στενά χρονικά περιθώρια ανάρτησης μιας πρόσκλησης υποβολής αιτήσεων.
Συνεχίζοντας τις παρατηρήσεις επί του ισχύοντος αναπτυξιακού, διαπιστώνει ότι με βάση τις τρεις μεγάλες κατηγορίες επενδυτικών σχεδίων του αναπτυξιακού αντιμετωπίζονται όλοι οι κλάδοι της εθνικής οικονομίας σχεδόν  με ομοιόμορφο τρόπο. Έτσι, όμως, δεν εξυπηρετούνται οι ιδιαιτερότητες της τουριστικής βιομηχανίας, που είναι ο πλέον εξωστρεφής και ελπιδοφόρος κλάδος της χώρας
Συγκεκριμένα:
Στην κατηγορία της  γενικής επιχειρηματικότητας, όπου οι υπαγόμενες επενδύσεις λαμβάνουν φορολογικές απαλλαγές, είναι γνωστό ότι οι ξενοδοχειακές επιχειρήσεις αδυνατούν να ενταχθούν σ’ αυτή την κατηγορία, διότι λόγω υψηλών αποσβέσεων των παγίων  στοιχείων και της δυσμενούς οικονομικής συγκυρίας δεν παρουσιάζουν κέρδη για φορολογικές απαλλαγές.
Στην κατηγορία της τεχνολογικής ανάπτυξης εξαιρούνται οι ξενοδοχειακές επιχειρήσεις, παρόλο που θα έπρεπε να είναι ανοιχτή αυτή η κατηγορία στις ξενοδοχειακές επιχειρήσεις που θα επιθυμούσαν να επενδύσουν στην καινοτομία και στον τεχνολογικό εκσυγχρονισμό.
Στην τρίτη κατηγορία της περιφερειακής συνοχής,  ο τουριστικός χάρτης της χώρας δεν συμπίπτει σε καμία περίπτωση με τον Χάρτη Περιφερειακών Ενισχύσεων που έχει εγκρίνει η ΕΕ. Για το λόγο αυτό, το ΞΕΕ είχε προτείνει να υπάρξει ειδική γεωγραφική διαίρεση της χώρας που να αφορά μόνο στην επιχορήγηση τουριστικών επενδύσεων με βάση το τουριστικό ΑΕΠ του κάθε νομού ή  νησιού.

Τέλος το Ξ.Ε.Ε. θεωρεί   απαραίτητο να γίνει απολογισμός 10ετίας, για την πολιτική κινήτρων που εφαρμόστηκε μέσω του αναπτυξιακού νόμου. Να ανακοινωθούν συγκεντρωτικά στοιχεία σχετικά με το ύψος των κονδυλίων που έχουν εκρεύσει (προϋπολογισμός, δημόσια επιχορήγηση, δανεισμός) ανά κλάδο οικονομικής δραστηριότητας και Περιφέρεια. Πόσες από τις εγκεκριμένες επενδύσεις υλοποιήθηκαν, πόσες λειτουργούν σήμερα και σε ποια επιχειρηματική κατάσταση βρίσκονται; Μόνο  κατ’ αυτόν τον τρόπο θα υπάρξει καλύτερος σχεδιασμός στο μέλλον.

Επίσης αναφέρθηκε στις προϋποθέσειςν συμμετοχής στα προγράμματα για την ενίσχυση των ΜΜΕ του τουρισμού στα πλαίσια των ΠΕΠ, ζητώντας από τον υπουργό να μειώσει στα 20.000 € το κατώτατο όριο του μέσου ετήσιου κύκλου εργασιών τριετίας, που  έχει προσδιοριστεί για τις ΜΜΕ του τουρισμού στα 30.000 €,  ώστε να έχουν τη δυνατότητα πρόσβασης στον εκσυγχρονισμό  και οι πολύ μικρές ξενοδοχειακές επιχειρήσεις, των οποίων ο τζίρος στις δύσκολες αυτές περιστάσεις  μετά βίας προσεγγίζει τα 20.000 €.

Εν κατακλείδει ο πρόεδρος του ΞΕΕ ζήτησε τ υπουργό να εξετάσει:
1. Τη νομοθετική ρύθμιση, ώστε για τα επόμενα 3 χρόνια, οι ξενοδοχειακές επιχειρήσεις να καταβάλλουν στις τράπεζες  μόνον τους τόκους των δανείων τους και να προβλεφθεί η έναρξη καταβολής των χρεολυτικών δόσεων (κεφάλαιο) για την περίοδο από  την 1/1/2016.
2. Τη ρύθμιση των εκκρεμών δόσεων του ΤΕΜΠΕ κατά ανάλογο τρόπο , δηλαδή με την καταβολή των τόκων για μια τριετία και στην συνέχεια την καταβολή των χρεολυτικών δόσεων για την ολοσχερή εξόφληση του κεφαλαίου σε εύλογο χρονικό διάστημα μετά την 1/1/2016.
3. Τη ρύθμιση του θέματος των δανείων για τις πυρόπληκτες περιοχές και γενικά των δανείων στα οποία έχουν  χορηγηθεί εγγυήσεις του ελληνικού δημοσίου”.