Η
διατήρηση του ειδικού καθεστώτος ΦΠΑ στους νησιωτικούς τουριστικούς
προορισμούς, είναι εξαιρετικά αναγκαία για την επιβίωση του ελληνικού τουρισμού,
τονίζει σε επιστολή του προς τον υπουργό Οικονομικών κ. Φίλιππο Σαχινίδη, ο πρόεδρος
του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος κ. Γιώργος Τσακίρης.
Συγκεκριμένα αναφέρει ότι:
Οι γεωγραφικές ιδιαιτερότητες των μικρών νησιών καθιστούν δυσκολότερη και ακριβότερη την παραγωγή προϊόντων και υπηρεσιών από τις τοπικές επιχειρήσεις. Το κόστος μεταφοράς των πρώτων υλών και υπηρεσιών είναι μεγαλύτερο. Η τιμή της ενέργειας υψηλότερη και ορισμένα δημόσια αγαθά, όπως το νερό, είναι αρκετά σπάνια. Η στενότητα της τοπικής αγοράς εργασίας δεν επιτρέπει υψηλή εξειδίκευση και οι τοπικές επιχειρήσεις δεν μπορούν να εκμεταλλευτούν εύκολα οικονομίες κλίμακας.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση αναγνωρίζει τις ιδιαιτερότητες του νησιωτικού χώρου. Ως αντιστάθμισμα στα ανταγωνιστικά μειονεκτήματα των παραγωγικών μονάδων που λειτουργούν σε μικρά και απομακρυσμένα νησιά, η Ένωση επιτρέπει την επιβολή χαμηλότερων συντελεστών ΦΠΑ. Σήμερα στα νησιά του Αιγαίου ισχύουν μειωμένοι συντελεστές 16%, 9% και 5%.
Η αντιμετώπιση των δημοσιονομικών δυσχερειών της χώρας οδήγησε την Κυβέρνηση σε σκέψεις για αναθεώρηση του ευνοϊκού καθεστώτος, χωρίς να λάβει υπόψη της ότι οι περιοχές αυτές ζουν σχεδόν αποκλειστικά από τον τουρισμό. Όπως απέδειξε η περσινή εμπειρία, η μείωση του συντελεστή ΦΠΑ στα ξενοδοχεία οδήγησε σε σημαντική άνοδο των αφίξεων αλλοδαπών τουριστών. Είναι προφανές, ότι το τουριστικό προϊόν χαρακτηρίζεται από υψηλή ελαστικότητα της ζήτησης ως προς την τιμή. Αυτό πρακτικά σημαίνει, ότι ακόμα και μια πολύ μικρή αύξηση της τιμή διάθεσης του προϊόντος, θέτει τις επιχειρήσεις του κλάδου σε δυσμενή θέση έναντι των ομοειδών επιχειρήσεων ανταγωνιστικών προορισμών. Κατά συνέπεια, η αύξηση των συντελεστών του ΦΠΑ θα επηρεάσει αρνητικά τις εισπράξεις από τον τουρισμό. Όπως έχει αποδείξει άλλωστε και προγενέστερη μελέτη του ΙΤΕΠ, πάνω στην οποία στηρίχτηκε η απόφαση για μείωση των συντελεστών ΦΠΑ στο τουριστικό πακέτο.
Από δημοσιονομική άποψη, η μεταφορά των προϊόντων και των υπηρεσιών σε υψηλότερους συντελεστές δεν θα μπορέσει να συνεισφέρει τα προσδοκώμενα έσοδα στον κρατικό προϋπολογισμό. Αντίθετα, αν συνυπολογιστεί η προβλεπόμενη μείωση των εισπράξεων από τον εσωτερικό τουρισμό, καθώς και η μείωση της συμμετοχής του τουριστικού προϊόντος στο περιφερειακό εισόδημα μέσω των πολλαπλασιαστικών επιδράσεων της πρωτογενούς εισροής, τότε η συνολική αύξηση των δημοσιονομικών εισπράξεων θα είναι μάλλον αρνητική. Επιπλέον, η παραπάνω διαδικασία θα οδηγήσει σε δραματική μείωση των θέσεων εργασίας, γεγονός που θα επιβαρύνει τα ασφαλιστικά ταμεία και κατά συνέπεια τα δημόσια οικονομικά
Τέλος, πρέπει να σημειωθεί ότι η προσπάθεια απορρόφησης τμήματος της αύξησης της επιπλέον φορολογίας από τις τουριστικές επιχειρήσεις λόγω του έντονου διεθνούς ανταγωνισμού, θα επιδράσει αρνητικά στην ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών. Το γεγονός αυτό θα ενεργοποιήσει ένα φαύλο κύκλο μείωσης των τιμών και ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών και συνακόλουθα μείωσης της πληρότητας των ξενοδοχείων. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα την περαιτέρω μείωση των εισπράξεων κατά την επόμενη τουριστική περίοδο.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η Τουρκία, που ανταγωνίζεται άμεσα τους ελληνικούς προορισμούς στα νησιά του Αιγαίου, το 2008 μείωσε τον συντελεστή ΦΠΑ στις τουριστικές υπηρεσίες από 18% σε 8% και κατέγραψε αύξηση των αφίξεων κατά 2,8% σε μια από τις δυσκολότερες χρονιές της ευρωπαϊκής αγοράς. Στην Ισπανία ο αντίστοιχος ΦΠΑ παραμένει στο 4%, ενώ η Κύπρος τον μείωσε από 8% σε 5%.
Για τους λόγους αυτούς θεωρούμε αναγκαία τη διατήρηση του ειδικού καθεστώτος ΦΠΑ στα νησιά του Αιγαίου.
Οι γεωγραφικές ιδιαιτερότητες των μικρών νησιών καθιστούν δυσκολότερη και ακριβότερη την παραγωγή προϊόντων και υπηρεσιών από τις τοπικές επιχειρήσεις. Το κόστος μεταφοράς των πρώτων υλών και υπηρεσιών είναι μεγαλύτερο. Η τιμή της ενέργειας υψηλότερη και ορισμένα δημόσια αγαθά, όπως το νερό, είναι αρκετά σπάνια. Η στενότητα της τοπικής αγοράς εργασίας δεν επιτρέπει υψηλή εξειδίκευση και οι τοπικές επιχειρήσεις δεν μπορούν να εκμεταλλευτούν εύκολα οικονομίες κλίμακας.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση αναγνωρίζει τις ιδιαιτερότητες του νησιωτικού χώρου. Ως αντιστάθμισμα στα ανταγωνιστικά μειονεκτήματα των παραγωγικών μονάδων που λειτουργούν σε μικρά και απομακρυσμένα νησιά, η Ένωση επιτρέπει την επιβολή χαμηλότερων συντελεστών ΦΠΑ. Σήμερα στα νησιά του Αιγαίου ισχύουν μειωμένοι συντελεστές 16%, 9% και 5%.
Η αντιμετώπιση των δημοσιονομικών δυσχερειών της χώρας οδήγησε την Κυβέρνηση σε σκέψεις για αναθεώρηση του ευνοϊκού καθεστώτος, χωρίς να λάβει υπόψη της ότι οι περιοχές αυτές ζουν σχεδόν αποκλειστικά από τον τουρισμό. Όπως απέδειξε η περσινή εμπειρία, η μείωση του συντελεστή ΦΠΑ στα ξενοδοχεία οδήγησε σε σημαντική άνοδο των αφίξεων αλλοδαπών τουριστών. Είναι προφανές, ότι το τουριστικό προϊόν χαρακτηρίζεται από υψηλή ελαστικότητα της ζήτησης ως προς την τιμή. Αυτό πρακτικά σημαίνει, ότι ακόμα και μια πολύ μικρή αύξηση της τιμή διάθεσης του προϊόντος, θέτει τις επιχειρήσεις του κλάδου σε δυσμενή θέση έναντι των ομοειδών επιχειρήσεων ανταγωνιστικών προορισμών. Κατά συνέπεια, η αύξηση των συντελεστών του ΦΠΑ θα επηρεάσει αρνητικά τις εισπράξεις από τον τουρισμό. Όπως έχει αποδείξει άλλωστε και προγενέστερη μελέτη του ΙΤΕΠ, πάνω στην οποία στηρίχτηκε η απόφαση για μείωση των συντελεστών ΦΠΑ στο τουριστικό πακέτο.
Από δημοσιονομική άποψη, η μεταφορά των προϊόντων και των υπηρεσιών σε υψηλότερους συντελεστές δεν θα μπορέσει να συνεισφέρει τα προσδοκώμενα έσοδα στον κρατικό προϋπολογισμό. Αντίθετα, αν συνυπολογιστεί η προβλεπόμενη μείωση των εισπράξεων από τον εσωτερικό τουρισμό, καθώς και η μείωση της συμμετοχής του τουριστικού προϊόντος στο περιφερειακό εισόδημα μέσω των πολλαπλασιαστικών επιδράσεων της πρωτογενούς εισροής, τότε η συνολική αύξηση των δημοσιονομικών εισπράξεων θα είναι μάλλον αρνητική. Επιπλέον, η παραπάνω διαδικασία θα οδηγήσει σε δραματική μείωση των θέσεων εργασίας, γεγονός που θα επιβαρύνει τα ασφαλιστικά ταμεία και κατά συνέπεια τα δημόσια οικονομικά
Τέλος, πρέπει να σημειωθεί ότι η προσπάθεια απορρόφησης τμήματος της αύξησης της επιπλέον φορολογίας από τις τουριστικές επιχειρήσεις λόγω του έντονου διεθνούς ανταγωνισμού, θα επιδράσει αρνητικά στην ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών. Το γεγονός αυτό θα ενεργοποιήσει ένα φαύλο κύκλο μείωσης των τιμών και ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών και συνακόλουθα μείωσης της πληρότητας των ξενοδοχείων. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα την περαιτέρω μείωση των εισπράξεων κατά την επόμενη τουριστική περίοδο.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η Τουρκία, που ανταγωνίζεται άμεσα τους ελληνικούς προορισμούς στα νησιά του Αιγαίου, το 2008 μείωσε τον συντελεστή ΦΠΑ στις τουριστικές υπηρεσίες από 18% σε 8% και κατέγραψε αύξηση των αφίξεων κατά 2,8% σε μια από τις δυσκολότερες χρονιές της ευρωπαϊκής αγοράς. Στην Ισπανία ο αντίστοιχος ΦΠΑ παραμένει στο 4%, ενώ η Κύπρος τον μείωσε από 8% σε 5%.
Για τους λόγους αυτούς θεωρούμε αναγκαία τη διατήρηση του ειδικού καθεστώτος ΦΠΑ στα νησιά του Αιγαίου.
